ศูนย์บริการและวิจัยไรฝุ่นศิริราช (Siriraj Dust Mite Center for Services and Research : SDMC) ภาควิชาปรสิตวิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล สถาบันเพียงแห่งเดียวในประเทศไทยและภูมิภาคเอเซีย ในการเป็น Bioresource Center ด้านไรฝุ่น ศึกษาวิจัย ซึ่งมุ่งเน้นในด้านการป้องกันกำจัดไรฝุ่น และให้บริการตรวจวิเคราะห์ทางห้องปฏิบัติการ อาทิ การตรวจหาประสิทธิภาพผลิตภัณฑ์ป้องกันไรฝุ่น การตรวจหาสารก่อภูมิแพ้ในฝุ่นรวมถึงการให้ความรู้ ฝึกอบรมด้านไรฝุ่นแก่บุคลากรทางการแพทย์ และผู้ประกอบการในภาคธุรกิจเอกชน
ศูนย์บริการและวิจัยไรฝุ่นศิริราชเป็น Dust Mite LAB แห่งแรกของภูมิภาคเอเซีย ที่มีการดำเนินงานด้านไรฝุ่น อย่างครบวงจร โดยได้นำภูมิปัญญาด้านไรฝุ่นที่สั่งสมมามากกว่า 10 ปี จากการทำงานวิจัย และนำนวัตกรรมที่ได้ในหลากหลายรูปแบบ อาทิเช่น สูตรตำรับ วิธีทดสอบ อุปกรณ์เครื่องมือเครื่องใช้ เป็นต้น ซึ่งได้จดทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญาไว้ ได้แก่ สิทธิบัตร อนุสิทธิบัตร และทะเบียนความลับทางการค้า นอกเหนือจากการลงพิมพ์เผยแพร่ในวารสารชั้นนำระดับนานาชาติ ดังนั้น งานบริการที่ดำเนินการอยู่จึงมีแหล่งที่มา สามารถอ้างอิงจากวารสารที่มีชื่อเสียงของโลกได้ นอกจากงานบริการตรวจวิเคราะห์ด้านต่าง ๆ แล้ว ศูนย์ฯ ยังมีความร่วมมือกับภาคธุรกิจอุตสาหกรรมในการผลิตวัคซีนไรฝุ่นในเชิงพาณิชย์ และสร้างเครือข่ายกับองค์กรในต่างประเทศ โดยเป็น Bioresource Center ด้านไรฝุ่นในภูมิภาคเอเซียอีกด้วย
สำหรับท่านผู้สนใจ ไม่ว่าจะเป็น บริษัท ห้างร้าน หรือ โรงงานอุตสาหกรรมสิ่งทอที่ต้องการทราบประสิทธิภาพของผ้ากันไรฝุ่น ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ของท่าน สามารถส่งผ้ามาตรวจวิเคราะห์ anti-mite property ได้เนื่องจากผ้ากันไรฝุ่นจัดเป็น medical textiles อย่างหนึ่ง ซึ่งกรรมวิธีในการทออาจแตกต่างจากการผลิตผ้าธรรมดาที่ใช้สวมใส่กันธรรมดา (home textile) ดังนั้นจึงควรมีการทดสอบประสิทธิภาพในการกันไรฝุ่นและมูลได้ ก่อนออกวางจำหน่าย
เราจะทราบได้อย่างไรว่า ผ้ากันไรฝุ่น ชนิดนั้นๆสามารถป้องกันตัวไรฝุ่นและมูลได้จริง ศูนย์บริการและวิจัยไรฝุ่นศิริราช โดย รศ. วรรณะ มหากิตติคุณ ได้ทำการวิจัยเรื่องนี้มาไม่ต่ำกว่า 5 ปี โดยได้นำเสนอวิธีการตรวจเพื่อบอกประสิทธิภาพของวัสดุ/ผ้าที่จะนำมาใช้เป็นผ้ากันไรฝุ่นว่ามีคุณสมบัติในการป้องกันไรฝุ่นหรือไม่ (anti-mite property) โดยมีการทดสอบทั้ง mite assessments และ non-mite assessments ตามลักษณะและประเภทของผ้า อาทิ ผ้าทอแน่น (woven type), non-woven, acaricide-coated, film-coated เป็นต้น และได้เผยแพร่ผลงานไว้ในวารสารระดับโลก ทั้งในวารสารทางการแพทย์และวารสารด้านอุตสาหกรรมสิ่งทอ ในการนี้ได้จดสิทธิบัตรอุปกรณ์ที่ใช้ในการตรวจ ("Siriraj chamber") และนวัตกรรมดังกล่าวได้นำมาใช้ร่วมกับวิธีทางอิมมูโนวิทยา ปัจจุบันได้เปิดให้บริการ สามารถติดต่อได้ทุกวันทำการ ซึ่งนับว่าศูนย์บริการและวิจัยไรฝุ่นศิริราช ภาควิชาปรสิตวิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดลเป็นสถาบันแห่งแรกของโลกที่มีการให้บริการตรวจหาประสิทธิภาพของผ้า/วัสดุที่นำมาใช้ในการป้องกันไรฝุ่น ซึ่งมีวิธีทดสอบที่เป็นมาตรฐานและมีแหล่งอ้างอิงทางวิชาการ (reference) ในวารสารที่น่าเชื่อถือในระดับโลก
ในการตรวจวิเคราะห์ประสิทธิภาพของผ้า/วัสดุที่นำมาใช้เป็นผ้ากันไรฝุ่น จะได้รับการทดสอบดังต่อไปนี้ การเจาะไชของตัวไรฝุ่น (mite penetration)
ผู้เชี่ยวชาญไรฝุ่น (mite experts) จะเลือกประเภทการทดสอบให้เหมาะสมกับชนิดผ้ากันไรฝุ่นที่ส่งมาตรวจ ซึ่งมีหลากหลายประเภท เช่น tightly woven (ผ้าทอแน่น) non-woven, acaricide-coated (ผ้าเคลือบยา), film-coated (ผ้าเคลือบฟิลม์), loosely woven type , urethane-coated (ผ้าเคลือบสารยูรีเทน) และอื่น ๆ
สำหรับท่านผู้สนใจ ไม่ว่าจะเป็น บริษัท ห้างร้าน หรือ โรงงานอุตสาหกรรมสิ่งทอที่ต้องการทราบประสิทธิภาพของผ้ากันไรฝุ่น ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ของท่าน สามารถส่งผ้ามาตรวจวิเคราะห์ anti-miteการตรวจน้ำยาฆ่าไรฝุ่น เป็นวิธีหนึ่งที่บอกประสิทธิภาพของตัวยานั้นๆ สามารถกำจัดไรฝุ่นได้หรือไม่ ซึ่งหลักการป้องกันไรฝุ่นอย่างหนึ่งคือ การทำให้จำนวนตัวไรลดลง (reduction of mite population) ปัจจุบันใช้สารฆ่าไร (acaricide) ซึ่งมีทั้งที่เป็นสารเคมี (chemical acaricides) และสารจากพืชธรรมชาติ (natural herb products) ปัจจุบันศูนย์บริการและวิจัยไรฝุ่นศิริราชเปิดให้บริการตรวจประสิทธิภาพดังกล่าว ซึ่งตัวอย่างส่งตรวจมีได้หลายรูปแบบอาทิ เช่น สเปรย์, โพม, น้ำยา, ผงโรย และสารเคลือบ (acaricide-coated) เป็นต้น
ศูนย์บริการและวิจัยไรฝุ่นศิริราช ได้ศึกษาค้นคว้าด้านนี้มาอย่างต่อเนื่องยาวนาน โดยได้คิดค้นอุปกรณ์ที่ใช้ในการทดสอบเพื่อกักขังตัวไรฝุ่นให้อยู่กับสารที่ต้องศึกษา โดยนวัตกรรมดังกล่าวได้จดสิทธิบัตรแล้ว จากประสบการณ์พบว่า การทดสอบเพื่อบอกประสิทธิภาพของน้ำยาว่ามีฤทธิ์ฆ่าตัวไรได้หรือไม่ต้องอาศัย
ปัจจุบันทางศูนย์ฯเปิดรับบริการและยินดีให้คำปรึกษาเพื่อให้ท่านได้พัฒนาผลิตภัณฑ์ป้องกันไรฝุ่นของท่านให้ดียิ่ง ๆ ขึ้นไป
ท่านเคยสงสัยไหมว่า สิ่งแวดล้อมรอบตัวท่านมักทำให้เกิดอาการระคายจมูก หรือกระตุ้นให้อาการภูมิแพ้ของท่านกำเริบอยู่บ่อย ๆ บัดนี้ศูนย์บริการและวิจัยไรฝุ่นศิริราชได้เปิดบริการตรวจฝุ่นแล้ว เพียงท่านโทรศัพท์ติดต่อเข้ามา เราจะมีเจ้าหน้าที่ไปรับบริการดูดฝุ่นจากบ้านท่าน เพื่อนำมาตรวจวิเคราะห์ยังห้องแล็ปของเรา และรายงานผลให้ท่านทราบว่า จุดใดของในบ้านท่านที่มีสารก่อภูมิแพ้ไรฝุ่นสูงเพียงใด เกินมาตรฐานที่ควรจะเป็นหรือไม่
ตัวอย่างฝุ่นที่จะนำมาวิเคราะห์ได้แก่ ฝุ่นจากที่นอน หมอน ผ้าห่ม พรม พื้นห้อง ฯลฯ ท่านสามารถตรวจฝุ่นจากสถานที่ หรือบริเวณจุดที่สงสัย ซึ่งอาจเป็นฝุ่นจาก บ้านพักอาศัย หรือ สำนักงาน ค่ามาตรฐานตามข้อกำหนดของ องค์การอนามัยโลกได้กำหนดค่ามาตรฐานไว้คือ การสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ไรฝุ่นปริมาณเกิน 2 ไมโครกรัมต่อฝุ่น 1 กรัม สามารถเกิดการกระตุ้นให้ร่างกายเกิดอาการภูมิแพ้ได้ (sensitization level) และถ้าพบเกินกว่า 10 ไมโครกรัมในฝุ่น 1 กรัม ทำให้เกิดอาการหืดหอบกำเริบอย่างเฉียบพลันได้ (acute asthma)
ดังนั้นการทราบสภาวะแวดล้อมรอบตัวท่านและผู้ป่วยโรคภูมิแพ้ จึงทำให้ทราบต้นเหตุหรือแหล่งสะสมไรฝุ่น ทำให้เพิ่มการตระหนักในการค้นหาวิธีการป้องกันจำกัดต่อไป เพราะการอาศัยในสภาพแวดล้อมที่มีสารก่อภูมิแพ้ไรฝุ่นในปริมาณสูง ทำให้อาจได้รับสารกระตุ้นอยู่เสมอๆและเป็นสาเหตุก่อโรคภูมิแพ้ในวันข้างหน้าได้
แหล่งเก็บฝุ่นเพื่อตรวจวิเคราะห์ระดับความเข้มข้นของสารก่อภูมิแพ้ไรฝุ่น:
SDMC มี Mite Experts ที่มีทักษะความชำนาญสูง และมีนวัตกรรมที่ได้รับการขึ้นทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญาทั้ง สิทธิบัตร อนุสิทธิบัตร ทะเบียนความลับทางการค้า ในการเพาะเลี้ยงไรฝุ่นในระดับอุตสาหกรรม สามารถผลิตไรฝุ่นบริสุทธิ์ (99% pure mites) มีอาหารเพาะเลี้ยงปนเปื้อนเพียง 1% ภายใต้ระบบการควบคุมคุณภาพ มิให้มีการปนเปื้อนข้ามสายพันธุ์ โดยแยกสถานที่เพาะเลี้ยง 1 ห้องต่อ 1 สายพันธุ์ และแยกอุปกรณ์เครื่องใช้ และใช้ clean technique ในการปฏิบัติงาน ประโยชน์การนำไรฝุ่นบริสุทธิ์ไปใช้งาน ได้แก่
ตึกอดุลยเดชวิกรม ชั้น 7
เลขที่ 2 ถนนวังหลัง แขวงศิริราช
เขตบางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร 10700
โทร. 0 2419 6495, 0 2418 1040
โทรสาร 0 2419 6470