สำหรับผู้ที่มีอาการผื่นคันตามผิวหนังโดยไม่ทราบสาเหตุ การทดสอบผื่นแพ้สัมผัสหรือ Patch test เป็นอีกวิธีหนึ่งที่จะทำให้ท่านทราบว่าแพ้ของใช้หรือสารชนิดใดบ้าง เพื่อจะได้หลีกเลี่ยงได้อย่างถูกต้อง 

อ.นพ.ธนิศร สุขะกุล ภาควิชาตจวิทยา จะมาให้รายละเอียดเกี่ยวกับเรื่องนี้

 

 

 

        การทดสอบผื่นแพ้สัมผัส หรือ ภาษาอังกฤษ เรียกว่า Patch test เป็นการทดสอบมาตรฐานสำหรับผู้ป่วยที่มีผื่นผิวหนังอักเสบตามร่างกาย เพื่อหาว่ามีปัจจัยภายนอกหรือสารอะไรที่เป็นสาเหตุของผื่นแพ้นั้น เช่น เครื่องสำอาง ยาสระผม สบู่ รวมถึงสารประกอบอื่น ๆ ในชีวิตประจำวัน เช่น กลุ่มยา สารกันเสีย สารที่เป็นส่วนประกอบในเสื้อผ้า เป็นต้น

        ผู้ป่วยที่จะเข้ารับการทดสอบผื่นแพ้สัมผัส จะต้องได้รับการส่งตรวจโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านผิวหนัง โดยปกติจะใช้ระยะเวลาในการทดสอบประมาณ 5 – 7 วัน หรือประมาณ 1 สัปดาห์ อย่างเช่น วันจันทร์ วันพุธ และวันศุกร์ ผู้ป่วยจะต้องเดินทางมาโรงพยาบาลทั้ง 3 วัน

        โดยในวันแรก เช่น วันจันทร์ ผู้ป่วยจะมาตรวจโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านผิวหนัง และได้รับการซักประวัติ เพื่อเลือกสารที่ใช้ทดสอบ โดยสารนั้นจะแปะแผ่นทดสอบลงบริเวณแผ่นหลัง หลังจากนั้นอีก 48 ชั่วโมงหรือวันพุธ ผู้ป่วยจะถูกนัดมาเพื่อเปิดแผ่นทดสอบและอ่านผล หลังจากนั้นในวันศุกร์ หรือ 96 ชั่วโมงหลังปิดแผ่นหลังก็จะได้รับการอ่านผลซ้ำเป็นครั้งที่สองและสรุปผล

        ก่อนทำการทดสอบ ผู้ป่วยควรเตรียมตัวโดยการนำผลิตภัณฑ์หรือสารที่สงสัยว่าแพ้มาเพื่อทำการทดสอบ เช่น เครื่องสำอาง น้ำหอม หรือของใช้ส่วนตัวอย่างอื่น อย่างเช่น ถุงมือ ถุงเท้า เครื่องประดับ 

        โดยระหว่างการทำทดสอบผู้ป่วยจะต้องไม่โดนน้ำบริเวณแผ่นที่ปิดทดสอบบริเวณหลังเป็นระยะเวลา 5 – 7 วันตลอดการทำทดสอบ นอกจากนี้ผู้ป่วยบางรายอาจใช้ยาบางชนิด เช่น ยาทา หรือยารับประทานควรแจ้งแพทย์ก่อนทำการทดสอบ

        การทดสอบผื่นแพ้สัมผัสเหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีผื่นแพ้ หรือผื่นผิวหนังอักเสบซึ่งไม่ทราบสาเหตุหรือสงสัยว่าเกิดจากแพ้สารภายนอก เช่น ผู้ป่วยที่มีผื่นบริเวณมือ บริเวณเท้า ผื่นแดงบนใบหน้า เป็นต้น ซึ่งการทดสอบดังกล่าวจะทำให้ทราบสารภายนอกที่เป็นสาเหตุและสามารถหลีกเลี่ยงทำให้ผื่นหายได้