อาการปวดท้อง เป็นๆ หายๆ และรู้สึกไม่สบายในท้อง จะบ่งบอกอะไรได้บ้าง วันนี้เราจะมาไขข้อสงสัยกับอาการของโรคกระเพาะอาหาร ว่าจริงๆแล้วเป็นอย่างไร จะมีอันตรายหรือไม่ อ.พญ.อวยพร เค้าสมบัติวัฒนา ภาควิชาอายุรศาสตร์ จะมาไขข้อข้องใจเกี่ยวกับเรื่องนี้ครับ

         อาการปวดท้องจากโรคกระเพาะอาหารนั้น ผู้ป่วยจะมีอาการปวดจุก แสบ แน่นบริเวณเหนือสะดือกลางท้องหรือบริเวณลิ้นปี่ ปวดแบบเป็น ๆ หาย ๆ มาไม่น้อยกว่า 3-6 เดือน เป็นการปวดท้องที่เกี่ยวข้องกับมื้ออาหาร เช่น ปวดขณะหิวหรืออิ่ม แต่เป็นการปวดแบบทนได้ และเมื่อรับประทานยาลดกรดหรืออาหารแล้วมีอาการดีขึ้น บางรายมีอาการของกรดไหลย้อนและการขับถ่ายที่ผิดปกติร่วมด้วยได้ค่ะ

         อาการปวดท้องแบบโรคกระเพาะอาหารนั้นส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นโดยไม่พบความผิดปกติทางกายภาพภายในกระเพาะอาหาร แต่เกิดเนื่องจากการทำงานแปรปรวนไป เช่น การบีบตัวของกระเพาะกับลำไส้ไม่ประสานกัน หรือจากสภาพกรดในกระเพาะที่มากเกินไปแต่ไม่ทำให้เกิดแผล ซึ่งสาเหตุเหล่านี้ทำให้ผู้ป่วยจำนวนมาก ต้องมาพบแพทย์ สาเหตุส่วนน้อยเกิดจากแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้เล็กส่วนต้น การติดเชื้อ Helicobacter pylori และส่วนน้อยมากๆเกิดจากมะเร็งกระเพาะอาหาร นอกจากนี้ อาการของนิ่วในถุงน้ำดีจะคล้ายกับอาการปวดโรคกระเพาะ แต่จะรุนแรงกว่าและมักมีอาเจียนร่วมด้วย แต่ถ้าคุณมีอาการปวดท้องแบบเป็นๆ หายๆ รับประทานยาลดกรดด้วยตัวเองแล้ว 1 - 2 สัปดาห์ไม่ดีขึ้น ยังปวดท้องอยู่หรือมีอาการอื่นต่อไปนี้เพิ่มเติม ควรพบแพทย์ทันที ปวดท้องฉับพลัน รุนแรง มีอาเจียนมาก กินอาหารไม่ได้ มีภาวะโลหิตจาง มีอาเจียนเป็นเลือดหรือถ่ายเป็นเลือด ตาเหลือง น้ำหนักลด

         ในการวินิจฉัย แพทย์จะทำการซักประวัติและตรวจร่างกายทั่วไป ส่วนใหญ่จะไม่ต้องการตรวจเพิ่มเติม แพทย์จะให้การรักษาด้วยการแนะนำให้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินอาหาร การให้ยาลดกรด ยาแก้ปวด ยาขับลม ยาช่วยย่อย แต่ถ้าอาการไม่ดีขึ้นแพทย์จะแนะนำให้ส่องกล้องตรวจกระเพาะอาหาร (gastroscopy) เพื่อดูพยาธิสภาพในกระเพาะ ตรวจหาเชื้อแบคทีเรีย Helicobacter Pylori (H. Pylori) นอกจากนี้อาจส่งตรวจอัลตราซาวนด์ช่องท้องเพื่อดูสาเหตุจากนิ่วในถุงน้ำดี ตับ และตับอ่อนด้วยค่ะ

        โรคกระเพาะอาหารไม่ถือว่าอันตราย แต่หากปล่อยไว้อาจเรื้อรังและมีโอกาสเสี่ยงที่จะเกิดโรคแทรกซ้อนต่างๆ ตามมาได้ การป้องกันจึงเป็นสิ่งสำคัญ ควรรับประทานอาหารที่ปรุงสุกสะอาดในปริมาณไม่มากไม่น้อยเกินไป และให้เป็นเวลา ไม่รับประทานอาหารรสจัด ควบคุมความเครียด ละเว้น แอลกอฮอล์ กาแฟ รวมถึงไม่รับประทานยาโดยไม่จำเป็น โดยเฉพาะยาที่ระคายเคืองต่อกระเพาะอาหาร หากทำได้เช่นนี้ โรคกระเพาะอาหารก็ไม่ใช่โรคใกล้ตัวคุณอย่างแน่นอนค่ะ