ผู้ป่วยวัยกลางคนมักมีอาการมือชา  ซึ่งเป็นปัญหาที่พบบ่อย ส่วนสาเหตุเกิดขึ้นได้อย่างไร จะมีวิธีป้องกันและรักษาได้หรือไม่  ศ.นพ.ภานุพันธ์ ทรงเจริญ ภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิคส์และกายภาพบำบัด มีคำตอบค่ะ

           ปัญหาที่พบบ่อยในผู้ป่วยวัยกลางคน โดยมากมักเกิดกับเพศหญิงมากกว่าชาย คือ โรคมือชา  ที่เกิดจากการใช้งานของมือในลักษณะที่ต้องมีการกระดกข้อมือ หรือกำยืดนิ้วมือตลอดวัน ซึ่งกลุ่มที่พบ ได้แก่ แม่ครัว  ช่างทำผม แม่บ้านทำความสะอาด   กวาดบ้าน   หรือคนทำงานในออฟฟิศที่ต้องรับโทรศัพท์   ใช้คอมพิวเตอร์เป็นเวลานาน  ๆ     และกลุ่มผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวาน  โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์  หญิงตั้งครรภ์ ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง  ผู้ป่วยที่มีข้อต่อกระดูกคอเสื่อม การขาดวิตามินบี จะมีปัจจัยที่ส่งเสริมให้เกิดมือชาได้

           อาการจะเริ่มชาที่ฝ่ามือและนิ้วมือ ในขณะที่ใช้มือทำงานอย่างต่อเนื่อง  และถ้าเป็นมากอาจมีอาการชาจนเป็นเหน็บในขณะที่ไม่ได้ใช้งาน และมีอาการปวดตอนกลางคืนจนต้องตื่นขึ้นมากลางดึกเพื่อขยับมือหรือบีบนวดฝามือ และถ้าปล่อยไว้นานจะมีการอ่อนกำลังของมือหยิบจับสิ่งของแล้วร่วงหล่น  จนถึงขั้นมีการฝ่อลีบของกล้ามเนื้อมือในที่สุด

           สาเหตุของมือชา  ส่วนมากเกิดจากการหนาตัวของเอ็นยืดกระดูกบริเวณข้อมือ หรือที่บริเวณอุโมงค์ข้อมือ เอ็นนี้จะไปกดรัดเส้นประสาทที่ไปเลี้ยงกล้ามเนื้อที่ฝ่ามือ และเส้นประสาทที่ทำหน้าที่รับความรู้สึกที่ฝ่ามือ การเคลื่อนไหวของข้อมือมาก ๆ ทำให้เกิดการระคายมากขึ้น

            สำหรับการดูแลป้องกัน ต้องเริ่มจากลดการใช้งานข้อมือที่ทำงานหนัก ๆ   ปรับท่าทางการทำงานของมือให้เหมาะสมระหว่างการทำงานข้อมือจะต้องไม่งอมากจนเกินไป  การใช้อุปกรณ์ช่วยประคองข้อมือสำหรับคนที่ใช้คอมพิวเตอร์ เพื่อให้ข้อมือมีที่พัก  เมาส์ที่ใช้ก็ต้องมีขนาดพอดีมือ ไม่เล็กจนเกินไป  เพราะจะทำให้ข้อมือเกร็งมากขึ้น

              ส่วนการรักษา ถ้าผู้ป่วยอาการไม่รุนแรง จะให้ยาต้านการอักเสบของเส้นเอ็นและเส้นประสาท การให้วิตามินบี จนถึงขั้นสุดท้าย คือ การผ่าตัดเอ็นที่ไปกดรัดเส้นประสาทนั้น  ฉะนั้นการดูแล ป้องกัน และถนอมข้อมือ เพื่อให้เราได้ใช้งานนาน ๆ เป็นสิ่งที่ควรปฏิบัติ   การใช้งานข้อมือที่ผิดท่า ผิดวิธี อาจนำมาซึ่งการรักษาที่ซับซ้อนมากขึ้นนะครับ