ออกอากาศ : วันที่ 15 พฤษภาคม 2554  เวลา 13.50 น. (โดยประมาณ) ณ สถานีโทรทัศน์สีกองทัพบกช่อง 7
เรื่อง: โลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก
บทคัดย่อ: ภาวะโลหิตจาง หรือที่มักเรียกกันว่า ภาวะซีดหมายถึงการมีปริมาณของเม็ดเลือดแดงในร่างกายลดลง สาเหตุที่พบมากที่สุดเกิดจากการขาดธาตุเหล็ก เนื่องจากธาตุเหล็กเป็นองค์ประกอบสำคัญในการสร้างเม็ดเลือดแดง อ.นพ.ชัยเจริญ  ตันธเนศ  ภาควิชาพยาธิวิทยาคลินิก อธิบายว่า ภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กมักจะพบในเด็กเล็กและหญิงวัยเจริญพันธุ์  ธาตุเหล็กนั้นถือเป็นแร่ธาตุที่สำคัญต่อการทำงานของร่างกาย  ส่วนใหญ่ของธาตุเหล็กจะอยู่ในเม็ดเลือดแดงซึ่งจะทำหน้าที่ช่วยจับออกซิเจนและส่งไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย  ดังนั้นการขาดธาตุเหล็กจึงทำให้การสร้างเม็ดเลือดแดงลดลงได้  สาเหตุของการขาดธาตุเหล็กที่พบบ่อยมักจะเกิดจากการเสียเลือดเรื้อรัง ในหญิงวัยเจริญพันธุ์อาจมีการขาดธาตุเหล็กหากประจำเดือนออกมากกว่าปกติ ส่วนในเพศชายหรือหญิงวัยหมดประจำเดือนแล้วมักเสียเลือดจากทางเดินอาหาร เช่น เลือดออกจากหลอดอาหารหรือลำไส้ สาเหตุที่พบรองลงมา คือเกิดจากการได้รับธาตุเหล็กไม่เพียงพอกับความต้องการ เช่น ที่พบในเด็กเล็ก หญิงตั้งครรภ์หรือคุณแม่ที่กำลังให้นมบุตร ในผู้ที่รับประทานมังสวิรัติเคร่งครัดหรือผู้ที่มีปัญหาด้านการดูดซึมก็อาจมีการขาดธาตุเหล็กได้ แต่เป็นสาเหตุที่พบได้ไม่บ่อย  ผู้ที่ขาดธาตุเหล็กในระยะแรกอาจยังไม่มีอาการ เพราะยังมีธาตุเหล็กสะสมอยู่  เมื่อการขาดมากขึ้นเรื่อย ๆ จึงเริ่มมีอาการต่าง ๆ ซึ่งมักเป็นอาการจากภาวะโลหิตจาง เช่น เหนื่อยง่ายเมื่อออกแรง อ่อนเพลีย เวียนศีรษะ ใจสั่น หากเป็นรุนแรงอาจถึงขั้นหมดสติหรือหัวใจวายได้  บางครั้งผู้ป่วยอาจมาด้วยอาการอื่น ๆ เช่น หงุดหงิด รู้สึกสมองล้า หลงลืมง่าย ขาดสมาธิ  ในคนที่เป็นมานาน อาจสังเกตพบลิ้นเลี่ยนและเล็บงอผิดรูปได้  โดยทั่วไปแพทย์จะวินิจฉัยภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กได้จากการส่งตรวจเลือดเพื่อตรวจดูปริมาณและขนาดของเม็ดเลือดแดง  ตรวจปริมาณธาตุเหล็กในร่างกายและปริมาณธาตุเหล็กสะสม  ในบางแห่งที่การตรวจเลือดทำได้ยากก็อาจใช้การให้ยาธาตุเหล็กไปรับประทานและตรวจติดตามว่าตอบสนองดีหรือไม่  หากตอบสนองดีก็น่าจะเป็นโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กจริง 

กลับสู่หน้ารายการโทรทัศน์พบหมอศิริราช