เวลาที่เราหัวเราะหรืออ้าปากกว้างๆ แล้วหุบปากไม่ลง อาจเกิดความผิดปกติของขากรรไกรได้ ความผิดปกตินี้เกิดขึ้นได้อย่างไร จะช่วยบรรเทาอาการปวดได้หรือไม่และต้องรักษาด้วยวิธีไหน ทพญ.จินดา ลีลารัศมี งานทันตกรรม รพ.ศิริราช อธิบายว่า ความผิดปกติของขากรรไกรมีหลายสาเหตุ ส่วนใหญ่มักเกิดจากการสบฟันที่ผิดปกติ ถอนฟันแล้วไม่ได้ใส่ฟันปลอม คนที่ชอบนอนกัดฟัน หรือคนที่เคยได้รับอุบัติเหตุบริเวณศีรษะและใบหน้า เป็นโรคข้อเสื่อม และยังมีสาเหตุร่วมคือความเครียดด้วยหากมีอาการขากรรไกรค้าง ผู้ป่วยบางคนสามารถขยับขากรรไกรล่างไปทางซ้ายขวาสลับกันจนเข้าที่เองได้ แต่ถ้าทำไม่ได้ก็ต้องหาผู้อื่นมาช่วย โดยผู้ป่วยนั่งตัวตรงก้มหน้าเล็กน้อยและให้ผู้ที่มาช่วยเหลือยืนหันหน้าเข้าหากัน นำนิ้วโป้งของทั้งสองมือวางที่ตำแหน่งฟันกรามนิ้วที่เหลือทั้งสี่รองใต้ขากรรไกร หลังจากนั้นออกแรงกดขากรรไกรลงในแนวดิ่งเพื่อให้ข้อต่อขากรรไกรเคลื่อนพ้นสันกระดูกที่ติดอยู่แล้วดันไปด้านหลังให้ขากรรไกรเคลื่อนกลับเข้าที่ ภายหลังขากรรไกรค้างอาจจะพบอาการปวดได้ สามารถแก้ไขด้วยการพูดคำว่า "เอ็ม" เพราะในขณะที่พูดคำว่า "เอ็ม" ฟันทุกซี่จะไม่กระแทกกัน ซึ่งสามารถลดความเจ็บปวดของกล้ามเนื้อที่ใช้หุบปากและความเจ็บปวดของข้อต่อขากรรไกร ควรทำวันละหลายๆ ครั้งๆ ละ 4-5 นาที ส่วนผู้ที่นอนกัดฟันเป็นประจำ มักจะเจ็บปวดกล้ามเนื้อที่ใช้หุบปากบริเวณหน้าหู หรือมุมกราม ขณะตื่นนอนหรือเคี้ยวอาหาร เราสามารถลดอาการปวดโดยใช้นิ้วชี้ นิ้วกลาง และนิ้วนางของมือซ้ายและขวา ทำการนวดกดจุดที่ปวด 15 นาที สลับด้วยการประคบอุ่น 15 นาที จะช่วยให้กล้ามเนื้อทำงานประสานกันได้ดีขึ้น ช่วยให้อ้าปากได้กว้างขึ้น ผู้ป่วยอาจใส่เครื่องมือกันกัดฟันเพื่อช่วยลดแรงกัดทำให้อาการปวดกล้ามเนื้อลดลงได้การรักษาในกรณีที่เกิดจาการสบฟันที่ผิดปกติ ต้องรักษาด้วยการจัดฟันและอาจต้องผ่าตัดขากรรไกรซึ่งเป็นเทคนิคของทางศัลยกรรมช่องปากขากรรไกรและใบหน้า หรือกรณีถอนฟันหลังไปหลายซี่ สามารถรักษาด้วยการใส่ฟันปลอมเพื่อให้มีการสบฟันที่ดี ในคนไข้บางราย เมื่อได้รับการรักษาจนอาการดีขึ้นแล้ว ก็อาจจะกลับมาเป็นใหม่ได้อีก แต่ด้วยวิทยาการสมัยใหม่สามารถช่วยให้อ้าปากได้กว้างขึ้น ปากไม่ค้างเวลาหัวเราะหรือเวลาหาวนอน ทำให้ประสิทธิภาพในการบดเคี้ยวอาหารและระบบการย่อยดีขึ้น ซึ่งผู้ที่มีอาการขากรรไกรค้างควรงดอาหารที่แข็ง เหนียว ไม่เคี้ยวหมากฝรั่ง และงดการดำน้ำ เพราะการใช้ฟันหน้ากัดเครื่องช่วยหายใจจะทำให้มีแรงกดต่อขากรรไกรมากขึ้น
|