ออกอากาศ : วันที่ 12 กรกฎาคม 2552  เวลา 13.50 น. (โดยประมาณ) ณ สถานีโทรทัศน์สีกองทัพบกช่อง 7
เรื่อง: เมื่อหัวใจวาย
บทคัดย่อ:

     หากคุณมีอาการแน่นอึดอัดกลางอก หอบ เหนื่อยง่าย หัวใจเต้นผิดปกติ สัญญาณเหล่านี้ บ่งบอกภาวะที่อาจทำให้หัวใจวายโดยไม่รู้ตัว อ.นพ.วิทยา ไชยธีรพันธ์ สำนักงานศูนย์โรคหัวใจสมเด็จพระบรมราชินีนาถ อธิบายว่า ภาวะหัวใจวาย หรือถ้าจะให้ตรงความหมายของภาษาอังกฤษว่า Heart failure ควรใช้คำว่า หัวใจล้มเหลว น่าจะถูกต้องมากกว่า  ซึ่งหมายถึงภาวะที่เกิดจากความผิดปกติของหัวใจ ทำให้ความดันในหัวใจสูงขึ้น ส่งผลให้เลือดคั่งในปอดและระบบหลอดเลือดดำทำให้เกิดอาการของน้ำท่วมปอด หรือขาบวม นอกจากนี้การที่เลือดไปเลี้ยงไตน้อยลง ก็จะทำให้เกิดการคั่งของน้ำและเกลือในร่างกาย ทำให้น้ำท่วมปอดหรือมีอาการคั่งของน้ำที่ขาทำให้บวมที่เท้ามากขึ้น  ส่งผลให้หัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงร่างกายได้อย่างพอเพียง ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะมีอาการหอบเหนื่อยง่าย ผิดปกติเวลาออกแรง ขาและเท้าบวมเป็นๆหายๆ ไปจนถึงอาการแน่นหน้าอก ไอ เหนื่อย หายใจลำบากตลอดเวลา และนอนราบไม่ได้  ซึ่งเป็นอาการของน้ำท่วมปอดขั้นรุนแรง อาการเหล่านี้ส่วนใหญ่มักเกิดแบบค่อยเป็นค่อยไป ใช้เวลาเป็นสัปดาห์หรือเป็นเดือน แต่ก็มีผู้ป่วยบางส่วนมีอาการค่อนข้างเฉียบพลัน ในเวลาเป็นชั่วโมงหรือเป็นวัน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสาเหตุที่ทำให้เกิดหัวใจวาย แต่ที่สำคัญและพบบ่อยที่สุด ได้แก่ โรคหลอดเลือดหัวใจตีบตัน ซึ่งทำให้กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรงหรือตายจากการขาดเลือด ความดันโลหิตสูง พิษจากสุรา และลิ้นหัวใจรั่วหรือตีบรุนแรง นอกจากนี้อาจเกิดจากโรคหัวใจพิการแต่กำเนิด  หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ  หรือบางครั้งอาจไม่ทราบสาเหตุก็มี ดังนั้นการหาสาเหตุของภาวะหัวใจวายมักจำเป็นต้องรับการตรวจพิเศษ     เพิ่มเติม เช่น การตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงสะท้อน (Echo) และการสวนหัวใจ เพื่อวางแผนการรักษา โดยเฉพาะในรายที่ต้องรับการผ่าตัดหัวใจ  การรักษาภาวะนี้ ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักตอบสนองดีต่อการใช้ยา  และสามารถดำเนินชีวิตตามปกติได้ แต่ส่วนใหญ่แล้วมักจะรักษาไม่หายขาด จำเป็นต้องดูแลรักษาและกินยาต่อเนื่องหลายปีจนถึงตลอดชีวิต แต่สำหรับผู้ป่วยที่เป็น โรคลิ้นหัวใจผิดปกติหรือโรคหัวใจแต่กำเนิด มักจำเป็นต้องรับการผ่าตัดรักษา  เราจะทราบว่าหัวใจเริ่มมีปัญหาให้สังเกตว่า เริ่มมีอาการหอบเหนื่อยง่ายเวลาทำกิจกรรมที่ปกติเคยทำได้ หรือมีเท้าบวมแบบกดบุ๋มทั้งสองข้าง โดยอาการมักเป็นมากขึ้น วิธีการที่จะป้องกันรักษาหัวใจได้ดีที่สุด เราสามารถลดความเสี่ยงของภาวะหัวใจวายด้วยการป้องกันการเกิดโรคหัวใจที่สาเหตุ โดยเฉพาะโรคหลอดเลือดหัวใจตีบตันและความดันโลหิตสูง  โดยออกกำลังกาย หลีกเลี่ยงการกินอาหารมัน เค็มจัด  รักษาน้ำหนักไม่ให้อ้วน ไม่เครียด ลดบุหรี่ งดดื่มแอลกอฮอล์ และ ตรวจร่างกายประจำปีก่อนเกิดโรคหัวใจ    

กลับสู่หน้ารายการโทรทัศน์พบหมอศิริราช