โรคตาแดง
โรคตาแดง
รศ.พญ.ไธวดี ดุลยจินดา
ภาควิชาจักษุวิทยา
Faculty of
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
อย่า ! อย่าไปมองคนเป็นโรคตาแดง แลบลิ้นใส่เร็ว ความเชื่อแบบโบราณในการป้องกันโรคตาแดง หลายท่านอาจเคยเป็นและอาจเห็นคนเป็นโรคตาแดง ยิ่งช่วงนี้ฝนตกบ่อย เมื่อเป็นแล้วอันตรายมากหรือไม่ และสาเหตุเกิดจากอะไรต้องติดตาม
โรคตาแดงช่วงหน้าฝน เกิดจาก เชื้อไวรัส adenovirus ที่นอกจากจะทำให้เกิดโรคตาแดงแล้ว ยังก่อให้เกิดโรคของทางเดินหายใจ กระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบได้
การระบาดของโรค
พบได้ในทุกเพศ ทุกวัย มักเกิดระบาดในกลุ่มชุมชน เช่น โรงเรียน โรงพยาบาล ที่ทำงาน สถานเลี้ยงเด็ก การติดต่อจากคนหนึ่งไปสู่อีกคนหนึ่งเกิดได้ง่ายมากและเมื่อเกิดขึ้นแล้วมักจะระบาดลุกลามอย่างรวดเร็ว ติดต่อโดย
การสัมผัสน้ำตาของผู้ที่เป็นโรคตาแดง แล้วนำมือที่เปื้อนนั้นมาสัมผัสตาตนเอง
ได้รับเชื้อที่กระจายอยู่ในอากาศ หรือจากสระว่ายน้ำ
โดยปกติเชื้อจะใช้เวลาฟักตัว 1-2 วันก่อนแสดงอาการ ในผู้ที่เป็นโรคตาแดงจะสามารถตรวจพบเชื้อก่อโรคบริเวณตาและในลำคอได้ตั้งแต่วันแสดงอาการ จนถึง 14 วันหลังจากเริ่มมีอาการ
ตื๊ด
ตื๊ด
สัญญาณอันตราย !
เมื่อเริ่มรู้สึกระคายเคืองตา ปวดเล็กน้อยในเบ้าตา น้ำตาไหล เปลือกตาบวม ต่อมน้ำเหลืองหน้าหูโตและกดเจ็บ เยื่อบุตาจะค่อย ๆ แดงขึ้นเรื่อย ๆ จนแดงก่ำ บางรายอาจพบการบวมของเยื่อบุตาเป็นลักษณะบวมน้ำ หากพลิกดูบริเวณเปลือกตาด้านในจะพบลักษณะเป็นเม็ดขนาดเล็กกระจายอยู่ทั่วไป อาการมักเริ่มจากตาหนึ่งแล้วลามไปยังตาอีกข้างหนึ่งได้ภายใน 2-3 วัน อาจมีการอักเสบของกระจกตาร่วมด้วยเนื่องจากเชื้อไวรัสลามไปที่กระจกตาหรือมีการติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน ผู้ป่วยจะมีอาการปวดตาและสายตามัวลงได้
จะรักษาได้อย่างไร
ส่วนใหญ่อาการจะหายไปเองภายใน 1-3 สัปดาห์โดยไม่มีผลแทรกซ้อนใด ๆ อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยประมาณร้อยละ 20-50 อาจตรวจพบจุดขาว ๆ ที่กระจกตาได้นานเป็นเดือน ซึ่งอาจทำให้สายตามัวลงหรือเห็นสู้แสงไม่ได้ เกิดเป็นพังผืดดึงรั้งที่เยื่อบุตาได้เนื่องจากความรุนแรงของโรคตาแดงมีหลายระดับ ผู้ที่มีอาการทุกรายควรได้รับการตรวจตาโดยจักษุแพทย์ตั้งแต่เมื่อเริ่มมีอาการ หากอาการไม่รุนแรงและกระจกตาดูปกติ อาจใช้เพียงการประคบเย็น ร่วมกับหยอดยาฆ่าเชื้อเพื่อป้องกันการติดเชื้อแบคทีเรีย
หากตาแดงมากหรือมีการอักเสบที่กระจกตาจากเชื้อไวรัส แพทย์อาจแนะนำให้หยอดยาในกลุ่ม steroid เพื่อลดอาการระคายเคืองตาและช่วยให้อาการเยื่อบุตาอักเสบหายเร็วขึ้น อย่างไรก็ตาม ไม่ควรใช้ยาหยอดตา steroid ติดต่อกันนานเกิน 2 สัปดาห์ เนื่องจากอาจเกิดผลแทรกซ้อน ได้แก่ การติดเชื้อแบคทีเรีย และความดันตาสูง เป็นต้น
ปฏิบัติตัวอย่างไรจึงหายเร็ว
สำคัญที่สุดต้องป้องกันไม่ให้โรคแพร่กระจายจากตนเองไปสู่ผู้อื่น โดย
หยุดเรียนหรือพักงานอย่างน้อย 1 สัปดาห์ ไม่อยู่ในที่ชุมชน
ใช้กระดาษนุ่มซับน้ำตาหรือขี้ตา แล้วทิ้งในถังขยะที่มิดชิด ( ไม่ควรใช้ผ้าเช็ดหน้าเนื่องจากจะเก็บสะสมเชื้อไว้และติดต่อไปยังผู้อื่นได้ )
หมั่นล้างมือให้สะอาดทุกครั้งหลังจากจับบริเวณใบหน้าและตา เนื่องจากเชื้อไวรัสติดต่อโดยการสัมผัสมากที่สุด การล้างมือจะช่วยระงับการกระจายเชื้อได้อย่างดี
เราจะป้องกันโรคตาแดงได้อย่างไร
ไม่นำมือที่ไม่สะอาดมาจับหรือขยี้ตา ล้างมือทุกครั้งก่อนจับบริเวณตา
ไม่ใช้ผ้าเช็ดหน้าหรือผ้าเช็ดตัวร่วมกับผู้ที่เป็นโรคตาแดง
ข้อควรระวัง !
ยาหยอดตาบางชนิดอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงที่รุนแรงทั้งต่อ ดวงตาหรือต่อระบบต่างๆ ในร่างกาย ดังนั้นควรใช้ต่อเมื่อจักษุแพทย์สั่ง อ่านฉลากกำกับให้ละเอียด หากมีข้อสงสัยหรือพบความผิดปกติใด ๆ ต้องรีบไปพบแพทย์โดยด่วน
รักษาสุขอนามัยมือ งดหยิบของใช้ร่วมกัน ช่วยป้องกันตาแดง