โรคหลอดเลือดอักเสบ
โรคหลอดเลือดอักเสบ
(Cutaneous vasculitis)
ภาควิชาตจวิทยา
Faculty of
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
การอักเสบของหลอดเลือด อาจเกิดเฉพาะที่ผิวหนังหรือเป็นอาการแสดงร่วมกับการอักเสบของหลอดเลือดที่อวัยวะภายในอื่น ๆ เช่น หลอดเลือดที่ไต หัวใจ เป็นต้น โรคในกลุ่มนี้มีความรุนแรงต่างกัน ผู้ป่วยอาจมีผื่นเฉพาะที่ ที่ผิวหนังตั้งแต่น้อยจนถึงมาก บางรายอาจมีอาการของหลอดเลือดอักเสบที่อวัยวะภายในอื่นร่วมด้วย
สาเหตุการอักเสบของหลอดเลือดที่ผิวหนังเกิดจากหลายสาเหตุ ได้แก่
1.โรคติดเชื้อ เช่น วัณโรค เชื้อแบคทีเรียบางประเภท เชื้อไวรัสตับอักเสบ
2.ปฏิกิริยาการแพ้ยาหรือสารเคมีบางชนิด
3.โรคออโตอิมมูน เช่น โรคเอสแอลอี
4.โรคมะเร็ง เช่น มะเร็งต่อมน้ำเหลือง
5.ไม่ทราบสาเหตุ ผู้ป่วยบางรายก็อาจไม่สามารถหาสาเหตุการอักเสบของหลอดเลือดได้
อาการและอาการแสดง
อาการและอาการแสดงที่ผิวหนังมีหลายรูแบบ ดังต่อไปนี้
- ตุ่มแดง นูน กดแล้วสีแดงไม่จาง
- ตุ่มพองมีเลือดออกในตุ่มพองแตกเป็นแผล
- ผื่นสีม่วงแดงเป็นร่างแห คล้ายตาข่าย
- ผื่นที่หายอาจเหลือเป็นรอยแผลเป็น หรือหายเป็นผิวหนังปกติ ขึ้นกับการอักเสบของหลอดเลือดที่เกิดขึ้น
ขนาดผื่นผิวหนังส่วนใหญ่เป็นตุ่มแดงนูนขนาด 0.5 ซม.หรือเล็กกว่า ในรายที่เป็นรุนแรง ตุ่มแดงอาจมีขนาดใหญ่ หรือเป็นตุ่มพองภายในมีเลือด (hemorrhagic bleb) อาการคันหรือแสบร้อน พบได้บ้างแต่มักไม่รุนแรง อาการเจ็บปวดที่ตุ่มหรือผื่นมักจะพบในรายที่เป็นรุนแรง อาการและอาการแสดงตามระบบต่าง ๆ เช่น ไข้ ปวดข้อ ปัสสาวะเป็นเลือด เจ็บหน้าอกจึงถึงชัก พบน้อย และมักพบในรายที่มีโรคตามระบบร่วมด้วย เช่น เอส แอล อี
การรักษา
แพทย์จะทำการสืบค้นหาสาเหตุของหลอดเลือดอักเสบ ถ้าพบก็จะทำการรักษาสาเหตุร่วมไปกับการรักษาอาการของหลอดเลือดอักเสบ ยาที่รักษาโรคหลอดเลือดอักเสบที่ผิวหนังมีหลายชนิด เช่น colchicine, dapsone, NSAIDs, prednisolone เป็นต้น การจะเลือกใช้ยาชนิดใดขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์และความรุนแรงของโรค
การพยากรณ์โรค
ผู้ป่วยที่มีสาเหตุที่แก้ไขได้ เช่น ผื่น หลอดเลือดอักเสบที่เป็นปฏิกิริยาจากการติดเชื้อแบคทีเรียในทางเดินหายใจส่วนบน เมื่อรักษาการติดเชื้อแล้ว และให้ยารักษาหลอดเลือดอักเสบ อาการทางผิวหนังจะหายภายใน 1 เดือน แต่ถ้าเป็นสาเหตุที่แก้ได้ยาก หรือมีการอักเสบของหลอดเลือดของอวัยวะภายในร่วมด้วย โรคมักเรื้อรัง ผู้ป่วยบางรายที่ไม่มีสาเหตุชัดเจน ผื่นอาจเป็น ๆ หาย ๆ อยู่เป็นเวลานาน
