เมื่อน้ำเหลืองไหลออกจากหัวนม
เมื่อน้ำเหลืองไหลออกจากหัวนม
รศ.นพ.อดุลย์ รัตนวิจิตราศิลป์
ภาควิชาศัลยศาสตร์
Faculty of
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
ความผิดปกติที่เกิดจากการไหลของน้ำเหลือง หรือสารที่หลั่งออกจากหัวนม พบได้ประมาณ 3-5% แม้จะพบไม่มาก แต่ต้องได้รับการดูแลเอาใส่ใจ เพราะหากละเลยอาจเกิดปัญหาที่คาดไม่ถึงตามมาได้
โดยทั่วไปเต้านมทั้ง 2 ข้าง จะมีท่อน้ำนมมาเปิดที่หัวนมข้างละ 15 20 ท่อ การพบน้ำเหลืองหรือสารใดๆ ไหลออกจากหัวนมนั้น สาเหตุส่วนใหญ่มาจากก้อนเนื้อในท่อน้ำนม หรือการเปลี่ยนแปลงของซีสต์ที่เต้านม แต่อาจมีสาเหตุจากมะเร็งเต้านมได้
ในการตรวจเต้านมด้วยตนเอง แพทย์จะแนะนำให้ตรวจทุกเดือนหลังรอบเดือนหมด เมื่อคลำเต้านม แล้ว ควรใช้นี้วชี้และนิ้วหัวแม่มือบีบที่ลานนมเบาๆ และรีดเข้าหาหัวนม หากมีน้ำเหลืองในท่อน้ำนม จะเห็นเป็นจุดน้ำขึ้นมาที่หัวนม
วิธีสังเกตความผิดปกติคือ ถ้าลักษณะของน้ำเหลืองที่มีสีออกเป็นสีน้ำนม สีเหลือง หรือสีน้ำตาล และออกพร้อมกันทั้ง 2 ข้าง หรือออกข้างละมากกว่า 1 จุด จะเป็นลักษณะของน้ำเหลืองที่ไม่เกี่ยวข้องกับมะเร็ง
ส่วนลักษณะที่สงสัยว่าอาจเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็ง ได้แก่ การพบน้ำเหลืองออกมาเป็นสีปนเลือด หรือ เป็นเลือด และมักจะออกเพียงรูเดียว หากคลำพบก้อนที่เต้านมร่วมด้วย อาจเป็นกลุ่มที่มีความผิดปกติ เมื่อพบลักษณะดังกล่าวหรือสงสัย ควรมาพบแพทย์ตรวจเต้านมโดยละเอียด เพื่อยืนยันว่าเป็นน้ำเหลืองออกจากท่อน้ำนมจริง ซึ่งแพทย์จะตรวจร่างกาย ส่งตรวจแมมโมแกรม อัลตราซาวดน์ หรือส่งน้ำเหลืองเพื่อตรวจหาเซลล์ที่ผิดปกติ
สำหรับในรายที่มีความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็ง แพทย์จะแนะนำให้ทำการผ่าตัดนำท่อน้ำนมที่มีน้ำเลือดหรือน้ำเหลืองนั้นออกมาตรวจ (microdochectomy) โดยใช้ยาชาเฉพาะที่หรือวางยาสลบ จากนั้นติดตามท่อน้ำนมที่มีสารหลั่งนั้นลึกลงไปในเนื้อนมจนพบจุดท่อน้ำนมที่ผิดปกติ และนำเนื้อเต้านมส่วนนั้นไปตรวจทางห้องปฏิบัติการ เพื่อวินิจฉัยความผิดปกติและรักษาตามอาการของโรคที่ตรวจพบต่อไป
ฉะนั้นหากพบน้ำเหลืองหรือน้ำเลือดออกจากหัวนม เพียงจุดเดียว ไม่ควรนิ่งนอนใจ ควรพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัย เพราะอาจเป็นสัญญาณบอกเหตุของโรคมะเร็งเต้านม จะได้รักษาโรคได้ทันท่วงทีครับ
