หลอดเลือดดำที่จอตาอุดตัน (Retinal Vein Occlusion)
ศูนย์จอตา ภาควิชาจักษุวิทยา
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
หลอดเลือดที่จอตามีความสำคัญอย่างไร
จอตา (retina) เป็นเนื้อเยื่อบางๆอยู่ภายในลูกตาส่วนหลัง ทาหน้าที่รับภาพและส่งสัญญาณไปยังสมองทำให้คนเรามองเห็นภาพต่างๆ จอตาได้รับออกซิเจนและสารอาหารจากหลอดเลือดแดง ของเสียจากการเผาพลาญของเนื้อเยื่อจอตาจะถ่ายเทเข้าสู่หลอดเลือดดำและไหลเวียนออกจากลูกตา หากเกิดการอุดตันของหลอดเลือดดาจะส่งผลให้เลือดไหลเวียนไม่สะดวกและรั่วออกมาบริเวณเนื้อเยื่อรอบๆหลอดเลือด ทาให้จอตาบวม มีเลือดออกและเกิดภาวะขาดออกซิเจนและสารอาหาร
สาเหตุ
ส่วนใหญ่มักเกิดจากโรคประจำตัวที่ทำให้ผนังหลอดเลือดแข็งและหลอดเลือดตีบแคบลง เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง เป็นต้น ส่งผลให้เลือดไม่สามารถไหลเวียนได้ตามปกติ นอกจากนั้นอาจพบการอุดตันของหลอดเลือดร่วมกับโรคอื่นๆ เช่น โรคหลอดเลือดอักเสบ มะเร็งเม็ดเลือด มะเร็งต่อมน้าเหลือง เป็นต้น
อาการ
ผู้ป่วยอาจไม่มีอาการผิดปกติใดๆหากหลอดเลือดที่อุดตันเป็นเพียงหลอดเลือดขนาดเล็กๆ แต่ถ้าเป็นหลอดเลือดขนาดใหญ่ผู้ป่วยมักมีอาการตามัวลงคล้ายมองผ่านหมอกควัน
รักษาอย่างไร
ผู้ป่วยส่วนหนึ่งสามารถดีขึ้นเองดังนั้นแพทย์จะนัดตรวจติดตามอาการเป็นระยะและให้การรักษาในรายที่มีจุดภาพชัดบวมหรือมีหลอดเลือดใหม่ที่ผิดปกติเกิดขึ้น การรักษาที่นิยมใช้ในปัจจุบันได้แก่
การรักษาด้วยเลเซอร์ ถือเป็นวิธีรักษามาตรฐาน เลเซอร์จะทำให้หลอดเลือดใหม่ที่ผิดปกติฝ่อลง ส่งผลให้จอตายุบบวมและป้องกันการเกิดเลือดออกในตา ภาวะแทรกซ้อนจากการรักษาด้วยเลเซอร์พบได้น้อยมากหากผู้ป่วยร่วมมือและได้รับการรักษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
การฉีดยาเข้าวุ้นตา เป็นทางเลือกใหม่เพื่อเสริมประสิทธิภาพการรักษามาตรฐานโดยการฉีดยาซึ่งมีคุณสมบัติลดการรั่วของหลอดเลือดและทาให้หลอดเลือดที่เกิดใหม่ฝ่อลง ยาที่ใช้ในปัจจุบันมี 2 กลุ่มคือ ยาสเตียรอยด์และยาต้านการสร้างหลอดเลือดใหม่ (anti-vascular endothelial growth factor) ภาวะแทรกซ้อนจากการฉีดยาเข้าวุ้นตาได้แก่ การอักเสบติดเชื้อ เลือดออกในวุ้นตาและการเกิดจอตาลอก ซึ่งมีโอกาสเกิดน้อยกว่าร้อยละ 1 นอกจากนั้นยาสเตียรอยด์ยังสามารถทำให้เกิดต้อกระจกและต้อหินในผู้ป่วยบางรายได้จึงควรปรึกษาแพทย์ เพื่อเลือกการรักษาที่เหมาะสมต่อไป
