ศิริราชกับกำเนิดการให้โภชนบำบัดในประเทศไทยโดย ศ.นพ.จอมจักร จันทรสกุล

          ปีพ.ศ.2515 เพียง 7 ปีหลังจากการเริ่มต้นศักราชการให้สารอาหารทางเส้นเลือดดำในสหรัฐอเมริกา นพ.จอมจักร จันทรสกุล ซึ่งขณะนั้นเป็นศัลยแพทย์หนุ่มไฟแรง เป็นผู้หนึ่งที่ได้ผ่าน Residency training in Surgery ที่ Albany Medical Center, Union University เมือง Albany รัฐ New York และสอบได้ Diploma of American Board of Surgery ประเทศสหรัฐอเมริกา นอกจากนี้อาจารย์ยังได้รับ Certificates จากกการปฏิบัติงานในตำแหน่งหน้าที่ Fellowship in Vascular Surgery จาก Albany Medical Center กับ Prof. Charles Eckert และ Fellowship in Burns จาก St. John Mercy Medical Center, St. Louis, Missouri กับ Prof. William Monafo ซึ่งเป็น Burns surgeon ที่มีชื่อเสียงที่สุดท่านหนึ่งของสหรัฐอเมริกาในขณะนั้น ได้กลับมาเริ่มงาน Trauma และ Burns ที่สาขาศัลยศาสตร์อุบัติเหตุ ภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล ซึ่งนอกเหนือจากที่เป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไปว่าอาจารย์เป็นผู้บุกเบิก Burns care ยุคใหม่ของประเทศ มีผลงานเป็นที่รู้จักในการดูแลรักษาผู้ป่วยไฟลวกระดับนานาชาติ และมีลูกศิษย์ลูกหาอยู่ทั่วประเทศ อาจารย์จอมจักรยังเป็นผู้บุกเบิก Parenteral and Enteral Nutrition ขึ้นในโรงพยาบาลศิริราช

          เริ่มจากการนำเทคนิคการให้ Parenteral Nutrition มาใช้ในการรักษาผู้ป่วยบาดเจ็บหลายระบบในสาขาศัลยศาสตร์อุบัติเหตุ เนื่องจากสารอาหารหลายต่อหลายชนิดยังไม่มีในประเทศไทยในขณะนั้น อาจารย์จึงต้องติดต่อเสาะหาวัสดุอุปกรณ์ที่จำเป็น และจูงใจให้บริษัทยาต่างๆ นำเข้าสารอาหารที่จำเป็นมาใช้ ผู้ป่วยหลายต่อหลายรายซึ่งใครๆก็คิดว่าไม่รอด รอดมาได้ราวปาฏิหาริย์ ผลงานของอาจารย์เป็นที่ทราบดีกันทั่วศิริราช อาจารย์ไม่ได้หยุดอยู่ที่เพียงการทำงานคนเดียว แต่ได้เผยแพร่ความรู้และเทคนิคใหม่ๆ ให้กับเพื่อนศัลยแพทย์และลูกศิษย์ลูกหา พยาบาลที่ช่วยดูแลผู้ป่วย ลูกศิษย์ลูกหาทั้งภายในและภายนอกทยอยกันมาศึกษาเทคนิคและความรู้จากศิริราช

การก่อกำเนิดทีมโภชนบำบัดในศิริราช

          ความมานะของอาจารย์เป็นที่ประทับใจของแพทย์ประจำบ้านและพยาบาลทุกคน และทุกคนก็ไม่ลังเลที่จะขอมีส่วนร่วมและเรียนรู้จากอาจารย์ ในปีพ.ศ.2518 งานที่อาจารย์ทำคนเดียวค่อย ๆ ก่อตัวขึ้นเป็นทีมและเป็นหน่วยงานที่รับปรึกษา ประกอบไปด้วยอาจารย์จอมจักร เป็นหัวหน้าทีม มีพยาบาลหน่วย Burns unit หลายต่อหลายท่านเป็นทีมงานประจำ ในการทำงานด้านเอกสาร การประเมินผู้ป่วย ตระเตรียมองค์ประกอบต่างๆที่จะต้องใช้ ไปจนถึงลงมือผสมสารอาหารที่ให้ทางหลอดเลือดดำกันในหอผู้ป่วย และมีแพทย์ประจำบ้านศัลยกรรมทั่วไปอาสาผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันเป็นลูกมือขาจร ตามดูผู้ป่วยไปกับอาจารย์ ทำหน้าที่ ใส่สายสวน subclavian หรือ venesection รวมไปถึงเป็นพนักงานผสมสารอาหารทางหลอดเลือดดำในวันหยุดราชการ นับได้ว่าเป็นการสร้างทีมการให้โภชนบำบัด และมีการทำงานเป็นระบบในการให้โภชนบำบัดในโรงพยาบาลเป็นลำดับต้นๆในประเทศไทย ด้วยความเอาจริงเอาจัง และความจริงใจในการพัฒนาการดูแลผู้ป่วยขั้นสูงทำให้ ภาคอุตสาหกรรมยาหลายแห่งสนับสนุนการบุกเบิกในด้านนี้โดยการนำเข้า Protein hydrolysate, Amino Acid Solution และเครื่องควบคุมอัตราการหยดของสารอาหาร (Parenteral pump for TPN, พ.ศ.2522) ทั้งๆ ที่ตลาดยังแทบจะไม่มีในขณะนั้น และเศรษฐกิจไทยยังล้าหลังมากอยู่