สถานการแพทย์แผนไทยประยุกต์
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
ในปัจจุบันมีผู้คนสนใจใช้ผลิตภัณฑ์สมุนไพรกันมากขึ้น สามารถหาซื้อได้ง่าย จึงควรเลือกซื้อมาจากแหล่งที่น่าเชื่อถือและได้รับการรับรองเรื่องความปลอดภัย บทความนี้จึงอยากแนะนำวิธีการดูฉลาก เพื่อให้ประชาชนระมัดระวังในการซื้อยาและผลิตภัณฑ์สมุนไพรเพื่อสุขภาพได้อย่างปลอดภัย
ฉลากที่ถูกต้องและครบถ้วนควรแสดงรายละเอียด ดังนี้
- ชื่อผลิตภัณฑ์
- ชื่อและปริมาณของส่วนประกอบที่เป็นสารสำคัญของผลิตภัณฑ์ โดยแสดงเป็นร้อยละหรือปริมาณต่อหน่วยเป็นระบบเมตริก
- สรรพคุณ หรือความมุ่งหมายในการใช้ กรณีเป็นยาจากสมุนไพรให้ระบุว่า “สรรพคุณ” หรือ “ข้อบ่งใช้” กรณีเป็นผลิตภัณฑ์สมุนไพรเพื่อสุขภาพให้ระบุว่า “ข้อความกล่าวอ้างทางสุขภาพ”
- ชื่อผู้ผลิตและที่อยู่สถานที่ผลิต
- ชื่อผู้นำเข้าและที่อยู่สถานที่นำเข้า (กรณีนำเข้า)
- ชื่อและที่อยู่ของผู้รับใบสำคัญการขึ้นทะเบียนตำรับ ใบรับแจ้งรายละเอียด หรือใบรับจดแจ้งผลิตภัณฑ์สมุนไพร
- ข้อความระบุประเภทผลิตภัณฑ์สมุนไพร ได้แก่ “ยาแผนไทย” “ยาตามองค์ความรู้การแพทย์ทางเลือก (ระบุชื่อ)” “ยาพัฒนาจากสมุนไพร” “ผลิตภัณฑ์สมุนไพรเพื่อสุขภาพ” “เวชสำอางสมุนไพร”
- ข้อความระบุเงื่อนไขในการขาย แล้วแต่กรณี ได้แก่ “ผลิตภัณฑ์สมุนไพรขายทั่วไป” “ใช้เฉพาะในสถานพยาบาล” “ขายเฉพาะสถานที่มีใบอนุญาต”
- กรณีที่เป็นผลิตภัณฑ์สมุนไพรที่ไม่ใช่รูปแบบรับประทานให้ระบุว่า “ห้ามรับประทาน”
- ขนาดบรรจุ แสดงเป็นน้ำหนักสุทธิ หรือปริมาณสุทธิ
- ขนาดและวิธีการใช้
- ครั้งที่ผลิต
- เลขที่ใบสำคัญการขึ้นทะเบียนตำรับ ใบรับแจ้งรายละเอียด หรือใบรับจดแจ้งผลิตภัณฑ์สมุนไพร
- วันเดือนปีที่ผลิต
- วันเดือนปีที่สิ้นอายุ ให้ระบุว่า “สิ้นอายุ” หรือ “หมดอายุ” และแสดงวันเดือนปีที่สิ้นอายุ สำหรับรูปแบบของเหลวรับประทานมีอายุไม่เกิน ๒ ปี และรูปแบบอื่น ๆ มีอายุไม่เกิน ๓ ปี
- คำเตือน (ถ้ามี)
- สภาวะการเก็บรักษา (ถ้ามี)
ในกรณีที่ภาชนะบรรจุมีขนาดเล็กไม่เกิน ๓ ตารางนิ้ว เช่น แผงฟอยล์ แผงสตริป หรือแผงบลิสเตอร์ ไม่สามารถแสดงรายละเอียดได้หมด อย่างน้อยต้องมีรายการตาม (๑) (๑๒) (๑๓) และ (๑๕)
ทั้งนี้ ก่อนตัดสินใจซื้อขอให้ตรวจสอบการได้รับอนุญาตที่เว็บไซต์สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) หรือ Oryor Smart Application หากพบผลิตภัณฑ์ที่สงสัยว่าจะผิดกฎหมาย สามารถแจ้งร้องเรียนได้ที่สายด่วน อย. 1556 หรืออีเมล์ 1556@fda.moph.go.th
เอกสารอ้างอิง
- ประกาศคณะกรรมการผลิตภัณฑ์สมุนไพร เรื่อง การแสดงชื่อของผลิตภัณฑ์สมุนไพรในการขึ้นทะเบียนตำรับ แจ้งรายละเอียดหรือจดแจ้งผลิตภัณฑ์สมุนไพร และการแสดงฉลาก และเอกสารกำกับผลิตภัณฑ์สมุนไพร พ.ศ. ๒๕๖๔. ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ ๑๓๘, ตอนพิเศษ ๑๑๖ (ลงวันที่ ๓๑ พฤษภาคม ๒๕๖๔).