รีดพลังงานส่วนเกินออก ลดโรคอ้วน
รีดพลังงานส่วนเกินออก ลดโรคอ้วน
รศ.พญ.ปรียานุช แย้มวงษ์
ภาควิชาอายุรศาสตร์
Faculty of
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
อาหารกับพลังงานมีความสัมพันธ์กัน ถ้ารับประทานอาหารเข้าไปมาก ๆ จะมีพลังงานส่วนเกินที่เป็นสาเหตุของโรคอ้วนได้ มีรายละเอียดมาคุยให้ฟังค่ะ
สาเหตุของโรคอ้วนมีหลายอย่าง แต่ว่าส่วนใหญ่ที่พบคือ การที่ได้รับพลังงานจากอาหารเข้าไปมากเกินกว่าที่ร่างกายต้องการในแต่ละวัน ซึ่งอาหารที่เกินจะเข้าไปสะสมในรูปของไขมัน ทำให้เกิดโรคอ้วนได้ ฉะนั้นในหลักการ ถ้าเราอยากลดน้ำหนัก ก็ต้องบริหาร 3 ด้าน คือ 1. ควบคุมเรื่องอาหาร 2. ออกกำลังกาย เพิ่มการเผาผลาญพลังงานในร่างกาย และ 3. ที่ต้องระวังคือ ดูแลความเครียด หรือ ควบคุมอารมณ์ให้ดี ซึ่งจะมีส่วนสัมพันธ์กับการรับประทานอาหาร
มีหลายคนมักถามถึงวิธีคุมอาหารเพื่อให้น้ำหนักลดได้ผลดี จริงๆ แล้ว มีอยู่หลายวิธี ทั้งให้ผลในระยะสั้นและระยะยาว โดยทั่วไปที่แนะนำ คือ รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ แต่ลดปริมาณลงในแต่ละมื้อ โดยเฉพาะของมัน ๆ รวมถึงอาหารจำพวกแป้ง ข้าว น้ำตาลก็ให้ลดลง แล้วหันไปรับประทานผักต่างๆ ให้มากขึ้น
แต่ใช่ว่าผู้ที่เป็นโรคอ้วนทุกรายจะสามารถทำได้ ทางที่ดีที่สุดคือ ป้องกัน ไม่ให้อ้วน จะดีกว่า แต่ถ้าน้ำหนักเกินขึ้นไปแล้ว ก็ต้องดูแลตัวเองให้เข้มขึ้นโดย...
1. ต้องมีความรู้เรื่องพลังงานอาหารควบคู่กับการรับประทานอย่างมีสติ เช่น เวลาอาหารเข้าปาก ต้องรู้ว่ารับประทานอะไรเข้าไป ได้มากน้อยแค่ไหน ถ้าอาหารนั้นให้พลังงานสูง แล้วยังอยากรับประทาน ก็ต้องลดปริมาณลง แต่ถ้าอาหารนั้นให้พลังงานต่ำ ก็สามารถรับประทานได้มากขึ้น ซึ่งเรามักแนะให้ผู้ป่วยจดบันทึกทุกสิ่งที่รับประทานเข้าไป ผลดีคือ รู้ว่าอาหารที่ใส่เข้าไปให้ร่างกายมากเกินไปหรือไม่
2. เรื่องการออกกำลังกาย ต้องทำอย่างสม่ำเสมอและต้องจดบันทึกเช่นกัน
3. ต้องติดตามชั่งน้ำหนักอย่างสม่ำเสมอ
เราไม่ได้หวังว่าผู้ป่วยจะลดน้ำหนักได้จนอยู่ในเกณฑ์ปกติ แต่ถ้าน้ำหนักที่มีอยู่ สามารถลดลงได้ 5 -10 % ก็จะทำให้เขามีสุขภาพดี ทั้งโรคประจำตัว เช่น ความดันโลหิตสูง เบาหวาน ก็จะควบคุมได้ดีขึ้น รวมถึงไขมันในเลือดสูงก็ลดลง หรือแม้กระทั่งอาจหยุดยาได้ก็มี แต่ว่าต้องทำอย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอค่ะ