การทำผ่าตัดต่อมไทรอยด์
การทำผ่าตัดต่อมไทรอยด์
รศ.นพ.ปารยะ อาศนะเสน
ภาควิชาโสต นาสิก ลาริงซ์วิทยา
Faculty of
คณะแพทย์ศาสตร์ศิริราชพยาบาล
ก้อนที่ต่อมไทรอยด์นั้นมักจะอยู่ด้านหน้าของลำคอ และขยับเคลื่อนขึ้น-ลง เวลากลืนน้ำลายสาเหตุของก้อนที่ต่อมไทรอยด์ ได้แก่ เนื้องอกชนิดไม่ร้ายแรงของต่อมไทรอยด์ ( เช่น adenoma ) , คอพอก (nodular goiter) , มะเร็งของต่อมไทรอยด์ การผ่าตัดมักจะทำในรายที่ให้ยาฮอร์โมนของต่อมไทรอยด์ ( thyroxine ) แล้วก้อนไม่ยุบลง, ก้อนไปกดเบียดทางเดินหายใจ ทำให้หายใจลำบากหรือกดเบียดหลอดอาหารทำให้กลืนติดหรือกลืนลำบาก, สงสัยว่าจะเป็นมะเร็งของต่อมไทรอยด์ หรือเพื่อความสวยงามของบริเวณคอ
ในกรณีผ่าตัด ผู้ป่วยจะได้รับการเอาก้อนของต่อมไทรอยด์ และ/หรือ ส่วนอื่นของต่อมไทรอยด์ออก ผ่านทางแผลผ่าตัดด้านหน้าของคอ โดยวิธีดมยาสลบ ผู้ป่วยจะต้องเข้ามาอยู่ในโรงพยาบาล 1 วันก่อนผ่าตัด เพื่อวิสัญญีแพทย์จะได้เตรียมความพร้อมสำหรับการดมยาสลบในวันรุ่งขึ้นที่จะผ่าตัด
คืนวันก่อนผ่าตัด ผู้ป่วยจะได้รับการเตรียมผิวหนังบริเวณด้านหน้าลำคอ เพื่อที่จะทำผ่าตัดและแพทย์จะให้งดน้ำและอาหารหลังเที่ยงคืน เพื่อป้องกันการสำลักอาหารลงปอด เวลาดมยาสลบ
การดมยาสลบ มีโอกาสเสี่ยงที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่นเสียงแหบจากสายเสียงบวม หายใจลำบาก อาจต้องใส่ท่อช่วยหายใจไว้ระยะหนึ่งหลังผ่าตัดเสร็จ อาจเกิดปอดอักเสบจากการสูดสำลัก แต่ภาวะแทรกซ้อนเหล่านี้พบได้น้อยมาก
หลังผ่าตัด จะมีแผลที่ผิวหนังบริเวณด้านหน้าลำคอ มีผ้าก๊อซปิดแผล และท่อระบายออกจากแผลเพื่อป้องกันเลือดออกและคั่งอยู่ใต้แผล ผู้ป่วยจะได้รับยาที่จำเป็น เช่น ยาแก้ปวด ยาแก้อักเสบ ยาขับเสมหะ หรือยาละลายเสมหะ และจะมีสายให้น้ำเกลืออยู่ที่แขน เมื่อผู้ป่วยรับประทานได้ดีพอควร แพทย์จะเอาสายให้น้ำเกลือออก เมื่อสารต่างๆใต้แผลที่ออกจากท่อระบายน้อยลง แพทย์ก็จะเอาท่อระบายออกให้
ภาวะแทรกซ้อน ที่อาจเกิดการผ่าตัด ได้แก่ แผลผ่าตัดติดเชื้อ สายเสียงไม่ทำงาน ทำให้มีเสียงแหบ หรือสำลัก มีเลือดออกใต้แผลผ่าตัดซึ่งอาจทำให้เกิดการอุดกั้นในระบบทางเดินหายใจ แต่ภาวะแทรกซ้อนเหล่านี้พบได้น้อยมาก ถ้าไม่มีภาวะแทรกซ้อนผู้ป่วยจะกลับบ้านได้หลังผ่าตัดประมาณ 3-5 วัน
การนัดตรวจหลังออกจากโรงพยาบาล แพทย์จะนัดมาดูแผลผ่าตัดและตัดไหม รวมทั้งฟังผลชิ้นเนื้อ ประมาณ 1 สัปดาห์หลังผ่าตัด
