มารู้จัก สมรรถภาพทางกาย (Physical fitness) กันเถอะ

นาย ยลวรณัฏฐ์ จีรัชตกรณ์
งานสร้างเสริมสุขภาพ
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล

          สมรรถภาพทางกาย (Physical fitness) เป็นเรื่องสำคัญสำหรับชีวิตประจำวันและสุขภาพที่กำลังพัฒนาอย่างต่อเนื่อง สมรรถภาพทางกาย หมายถึง ความสมบูรณ์ของบุคคลในการควบคุมสั่งการให้ร่างกายสามารถปฏิบัติภารกิจต่างๆ ด้วยความกระฉับกระเฉงและตื่นตัว รวมทั้งการทำภารกิจในชีวิตประจำวันได้อย่างราบรื่น ไม่รู้สึกถึงความเหนื่อยล้าและยังคงสามารถปฏิบัติภารกิจอื่นๆที่นอกเหนือออกไปได้อีกทั้งงานอดิเรก หรือกิจกรรมนันทนาการ หรือกิจกรรมการออกกำลังกาย เล่นกีฬา ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และปลอดภัย ซึ่งสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท คือ สมรรถภาพทางกายที่สัมพันธ์กับสุขภาพ และสมรรถภาพทางกายที่สัมพันธ์กับความสามารถทางการกีฬา (athletic ability) ในที่นี้จะอธิบายถึงสมรรถภาพทางกายที่สัมพันธ์กับสุขภาพซึ่งเหมาะสมกับบุคลทั่วไปที่จะสามารถนำข้อมูลไปใช้ประโยชน์ในการดูแลสุขภาพด้านร่างกายได้ต่อไป

สมรรถภาพร่างกายเพื่อสุขภาพ (Health-Related Physical Fitness) ประกอบด้วย

          1. ระบบหัวใจและไหลเวียนเลือด (Cardiovascular system) เป็นสมรรถนะเชิงปฏิบัติของระบบไหลเวียนเลือด (หัวใจ หลอดเลือด)  ในขณะออกกำลังกายหรือทำกิจกรรมต่างๆ ระบบหัวใจและหลอดเลือดจะทำหน้าที่ส่งเลือดและออกซิเจนไปสู่เซลล์ต่างๆของร่างกาย ทำให้ร่างกายทำงานและออกกำลังกายได้นานขึ้น

          2. สัดส่วนของร่างกาย (Body compositions) เป็นการวัดองค์ประกอบต่างๆของร่างกายประกอบด้วย กล้ามเนื้อ กระดูก ไขมัน
ค่าดัชนีมวลกาย ค่าเปอร์เซ็นต์ไขมันในร่างกาย ค่าสัดส่วนเอวต่อสะโพก เป็นต้น

          3. ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ (Muscle strength) เป็นความสามารถในการหดตัว ของกล้ามเนื้อเพื่อให้เกิดแรงหรือปริมาณสูงสุดของแรงที่กล้ามเนื้อสามารถออกแรงต้านทานได้

          4. ความทนทานของกล้ามเนื้อ (Muscle endurance) เป็นความทนต่อการล้าเมื่อ กล้ามเนื้อหดตัวซ้ำๆติดต่อกันเป็นเวลานาน

          5. ความยืดหยุ่นของร่างกาย (Flexibility) เป็นความสามารถในการยืดเหยียดข้อ ต่อเอ็น และกล้ามเนื้อของร่างกายการสมรรถภาพทางกาย (Physical  Fitness)

ความสำคัญของการตรวจสมรรถภาพทางกาย

            1. เพื่อประเมินความเสีjยงก่อนการออกกาลังกาย
            2. เพื่อวางแผนโปรแกรมการออกกาลังกายและติดตามประเมินผล
            3. เพื่อตั้งเปัาหมายในการออกกาลังกาย

          เพื่อนๆ ลองตรวจเช็คสมรรถภาพร่างกายกันให้พร้อมเพื่อที่ออกกำลังกายได้อย่างสนุกตรงตามเป้าหมายที่เราตั้งกันไว้นะครับ