ตาบอดในเด็กที่รักษาได้
ตาบอดในเด็กที่รักษาได้
รศ.นพ.ธรรมนูญ สุรชาติกำธรกุล
ภาควิชาจักษุวิทยา
Faculty of Medicine Siriraj Hospital
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
เด็กหลาย ๆ คน โชคร้ายตาบอดตั้งแต่ยังเด็ก สาเหตุเกิดจากอะไร และคุณพ่อคุณแม่มีวิธีป้องกันอย่างไร จะมาอธิบายเกี่ยวกับเรื่องนี้ให้ทราบกัน
สาเหตุที่สำคัญอย่างหนึ่งที่ทำให้เกิดตาบอดในเด็ก คือ ภาวะตาขี้เกียจ เราพบอุบัติการณ์ของภาวะตาขี้เกียจได้ 2-4 % หรือเทียบง่าย ๆ ห้องเรียนมีนักเรียนอยู่ 50 คนเราจะตรวจพบนักเรียน 2 คนที่มีภาวะตาขี้เกียจ ซึ่งถ้าคุณพ่อคุณแม่ให้ความสำคัญและพามาพบจักษุแพทย์โดยเร็วและทำการรักษา เราก็จะสามารถรักษาทำให้กลับมามองเห็นเหมือนปกติได้
การรักษาภาวะตาขี้เกียจต้องอาศัยความร่วมมือของผู้ปกครองและการรักษาตั้งแต่ในระยะเริ่มต้น เพราะฉะนั้นการสังเกตการมองเห็นของเด็กนั้นเป็นสิ่งสำคัญ ซึ่งสามารถสังเกตได้ ดังนี้
ตั้งแต่วันแรกเกิด คุณหมอจะตรวจดูว่ามีภาวะต้อกระจกหรือไม่ หลังจากนั้นถ้ายังปกติ อายุประมาณ 2-3 เดือน คุณพ่อคุณแม่จะสังเกตได้ โดยดูว่าบุตรหลานของเราจ้องหน้าเราอยู่หรือเปล่า หรือตาดำชิดหัวตา หรือตาดำเขไปทางหางตาหรือเปล่า หรือมีลูกตาสั่นในแนวนอนหรือแนวตั้ง หรือตาไม่อยู่นิ่งกลิ้งกลอกไปมาอยู่ตลอดเวลา ซึ่งเป็นภาวะผิดปกติต้องรีบพามาพบจักษุแพทย์ หลังจากนั้นถ้ายังปกติ รออายุสักประมาณ 3-4 ขวบไปโรงเรียน คุณครูจะเริ่มสังเกตว่าการมองเห็นผิดปกติหรือเปล่า โดยการวัดสายตาที่โรงเรียน ถ้าเด็กมีการมองเห็นผิดปกติ ก็จะทำการส่งไปพบจักษุแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุ ว่าเป็นเพราะสายตาขี้เกียจ สายตาสั้น สายตายาว หรือตาเหล่ เพื่อที่จะได้ทำการรักษา ฉะนั้นภาวะตาขี้เกียจจะต้องรักษาด้วยการปิดตา ซึ่งต้องอาศัยความร่วมมือจากผู้ปกครองเป็นสำคัญ เพื่อให้บุตรหลานของท่านมีดวงตาที่สวยงามและการมองเห็นที่ปกติ
เราจะเห็นได้ว่า ภาวะตาขี้เกียจเป็นภาวะตาบอดในเด็กที่สามารถรักษาได้ ฉะนั้นการรักษาที่ดีที่สุดควรจะทำตั้งแต่เนิ่น ๆ ตั้งแต่พบว่าบุตรหลานของท่านมีสายตาผิดปกติควรพามาพบจักษุแพทย์ การที่ทิ้งไว้เนิ่นนานจะทำให้การรักษายาก สุดท้ายนี้ อยากให้คุณพ่อคุณแม่ ถ้าพบการผิดปกติในการมองเห็นของบุตรหลานควรจะรีบพามาพบจักษุแพทย์